Ha’dilééh bá bee adahazt’i’í nee hólǫ́
Nitsaa bił hahoodzoh dóó kéhay biń hahoodzoh t’áá bí inda’ii’nííł biniiyé hada’dilne’ bibee nahaz’áanii ádeile’. Díí daats’í aniléego bíighah:
Bee nił ha’dít’éhí éí k’ad yoołkáłíjį’ bee ha’dít’éhígíí chék anilééh
Nitsaa bee nił hahoodzoh béésh łichíi’ii nitsékeesí bee bił hahodít’éhígíí bąąh ííshją́ą́shį́į́ bee haz’áanii bik’ehgo nizhi’ dóó háadi nighanígíí t’áá ákot’éego bee hadilééh. Nitsaa bił hadahwiisdzoh lą’í dah naat’áanii ałąą yee dah yikahí bił ha’dilééh ałdó’ yee ná has’ą́ áko aląąjį’ ida’ii’níłígíí atah i’díí’ał. Nitsaa bee nił hahoodzoh ida’ii’nííł bee béésh łichíi’ii nitsékeesí bee bił hahodít’éhígíí bąąh i’í’áadgo bee nił ha’dít’éhígíí bee hooł’aah biniiyé nitsaa bee nił hahoodzoh doodago kéyah bił hahoodzoh bik’ih diilnííh.
Akéedi naaki wááshindoon ida’ii’nííł yił hooł’a’ígíí t’áadoo atah i’ííní’aahgóógo bee nił ha’dít’éhí daats’í “doo naalnish da” bee doodzoh. Nitsaa bee nił hahoodzoh ida’ii’nííł bił haz’ánígíí doodago t’áá akǫ́ǫ́h ida’ii’nííł bił haz’ánígíí bee nił ha’dít’éhí bee siłlidígíí naalnishgo anéídlééh yee níka’adoolwoł doodago nida’ídíkid nee hólǫ́ǫgo (Bilagáana k’ehgo) bee náhane’ yee nił halne’ dooleeł.
Iná’í’a’ bee nił ha’dít’éhí bąąh nízhi’ łahgo anilééh
Bee haz’áanii bik’ehgo nízhi’ígíí łahgo íinilaa bikéédóó nitsaa bee nił hahoodzoh doodago kéyah bił hahoodzoh bił iná’í’a’ bee nił ha’dít’éhígíí t’áá íiyisíí háádidlééh. Nibee naa dahane’í háádidlééhgo nitsaa bee nił hahoodzoh doodago kéyah bił hahoodzoh bik’ih diilnííh.
Nitsaa bee nił hahoodzoh hada’dilne’í bee e’e’aah bitséedi bee łahgo áda’iinilaaígíí yah adííjih. Hada’nilne’í bee e’e’aahígíí t’áá akǫ́ǫ́h, nitsaa bił hahoodzoh doodago kéyah t’áá si’ą́ nít’ę́ę́’ bił hahoodzoh bá Ida’iinííł Bijį́h t’áá bich’į’gi ą́ó yiłkaahíjį’ bee e’e’aah. Ha’diléehgo nitsaa bee nił hahoodzoh ałdó’ bik’ehgo na’abąąsí doodago naaltsoos nitł’iz bee nééhoziní hólǫ́ǫgo adíílííł yee ná has’ą́ą dooleeł.
I’í’áád biniiyé bee nił ha’dít’éhígíí bąąh háadi nighahígíí łahgo anilééh
Háadi nighanígíí łahgo ádzaago índa i’í’áád biniiyé bee nił ha’dít’éhíí háádídlééh hwiinidzin, nitsaa bił hahoodzoh biyi’ háajį’ dah iiníná doodago nitsaa bił hahoodzoh tł’óó’góó ch’íínínáago dah t’áá háídííshį́į́. Nitsaa bee nił hahoodzoh hada’dilne’ bee e’e’aah, díí éí Ida’ii’nííł Bijį́h t’áá biséedi ą́ó yiską́ hadziihgo, bitséedi łahgo ída’iinilaaígíí yah anídííłtsos.
Hada’dilne’ bee e’e’aahígíí bilá hooshzhiizh biniinaa naat’áanii aląąjį’ aláahdi dah sidáhígíí bá ida’ii’nííł t’áá bitséedo t’ahdoo nitsaa bee nił hahoodzoh biyi’ ha’dilééhgóógo, alt’éédą́ą́’ nitsaa bee bił hahoodzoh yę́ę i’í’áád t’áá íiyisíí yee ná hwiidooł’aał, naaltsoos hidijeehí bee doodago t’áá áadi biniiyé yah adíínááł. Doo naat’áanii aląąjį’ aláahdi dah sidáhígíí bá ida’ii’nííł góne’, nitsaa bee nił hahoodzoh i’í’áád daats’í yee ná hwiidooł’aał. Eii bikéédóó, aniidí nitsaa bee nił hahoodzoh biyi’ ha’dilééh dooleeł.
Bee naa dhane’í háádidléeh nitsaa bee nił hahoodzoh doodago kéyah bee bił hahoodzoh bik’ih diilnííh.
U.S. tł’óo’di nighango i’í’áád
U.S. biyi’dóó t’áá íiyisíí nanináago nidi tł’óo’di nighahgo, Federal Post Card Application (Bilagáana k’ehgo) hadiléehgo ida’ii’nííł biniiyé hadilééh dóó doo áadi na’adááhgóó e’e’t’áád bee ida’ii’níłí yídiikił. U.S. silaołtsooí bee atah nil’į́įgo doodago silaołtsooí bighan haz’ą́ągi nil’į́įgo, military member or military family, ni ałdó’ Federal Post Card Application choiníł’į́įgo ida’ii’nííł biniiyé hadilééh dóó doo áadi na’adááhgóó e’e’t’áád bee ida’ii’níłí yídiikił. Silaołtsooí dóó tóniteel tsénaadi inída’ii’niłí bee baa dahane’í Federal Voting Assistance Program (Bilagáana k’ehgo) ła’ nááná yaa nidanitáahgo bíighah.
Naat’áanii dah yikah bee atah nil’ínígíí łahgo anilééh
I’í’áád biniiyé ha’diléehgo, ła’ nitsaa bił hadahwiisdzoh dóó kéyah bił hadahwiisdzoh naat’áanii ałąą yee dah yikahígíí háídíísh bee anítah nididooniił. Ła’ nitsaa bił hadahwiisdzoh dóó kéyah bił hadahwiisdzoh biyi closed primaries (Bilagáana k’ehgo) bee dahólónígíí, naat’áanii ałąą yee dah yikah aláájį’ ida’ii’nííł yił nídahooł‘aahígíí t’éíyá i’í’áadgo bíighah. Aláadi ida’ii’níłígíí biyi’, naat’áanii bá ida’ii’níłí t’áá háídííshį́į́ bá i’í’áád dooleeł naat’áanii ałąą yee dah yikah háídíísh bee atah níl’ínígíí doo bóholníih da.
Naat’áanii ałąą yee dah yikah bee atah níl’ínígíí háádidlééh biniiyé nitsaa bee nił hahoodzoh doodago kéyah bił hahoodzoh bik’ih diilnííh. nitsaa bił hadahwiisdzoh dóó kéyah bił hadahwiisdzoh naat’áanii ałąą yee dah yikahígíí aniid bił háá’dinidlaaígí bee háádidlééh nididooniił, naaltsoos t’óó baa hólne’go hadiíílííł, doodago t’áá akǫ́ǫ́h ida’ii’nííł bił haz’ánídi bił yah anináahgo naat’áanii ałąą yee dah yikah bee atah nil’ínígíí łahgo anánídlééh bee ahoot’i’ hólǫ́ǫgo íidoolííł.
Ida’ii’nííł biniiyé hada’dilne’ bee ida’ii’aahígíí haniítáh
Kéyah t’áá si’ą́ nít’ę́ę́’ bił hahoodzoh ida’ii’nííł bee hada’dít’éhí bee e’e’aahígíí ádin. Nitsaa bił hadahwiisdzoh ła’ biyi’, Ida’ii’nííł Bijį́h ą́ó yiską́ hadziihgo akéedi yiłkaahígíí akéedi hada’dilne’. Nitsaa bił hadahwiisdzoh nááná ła’ biyi’, Ida’ii’nííł Bijį́h ha’diléehgo bíighah. Ida’ii’nííł Bijį́h t’áá háadishį́į́ ída’ii’níłígíí t’áá yiłníh Į́t’áá akǫ́ǫ́h, nitsaa bił hahoodzoh, doodago kéyah t’áá si’ą́ nít’ę́ę́’ bił hahoodzoh ida’ii’nííłÓ. Nitsaa bee nił hahoodzoh biyi’ ida’ii’nííł biniiyé hada’dilne’ígíí bee ida’ii’aahígíí hanítáh (Bilagáana k’ehgo).
I’í’áád bił nił ha’dít’éhí ninaaltsoos nitł’izí
I’í’áád biniiyé ha’dinilaa go doodago bee nił ha’dít’éhígíí łahgo anéínidlaago, ida’ii’nííł bee ha’dít’éh naaltsoos nitł’izí nich’į’ adoolnííł, nidi bee hwééhoziní ła’ ííshjání ájiiłįįh. Nitsaa bee nił hahoodzoh doodago t’ąą akǫ́ǫ́h ida’ii’nííł béésh łichíi’ii nitsékeesí biyi’ bee bił hahodít’éhíí (Bilagáana k’ehgo) bąąh haash yit’éego ida’ii’nííł bee ha’dít’éh naaltsoos nitł’izí nídidíítį́łígíí hanítáh.
