Yéego ádił asdzih bee ak’ihodiit’ą́h bikéédóó i’ji’ádígíí

I’í’áadgo daats’í bee ná’ahoot’i’. Nitsaa bił hahoodzoh dóó kíyah bił hadahasdzoh bibee nahaz’áanii ałąą ádaat’é. 

A voter inserts their ballot in a box.

Díí naaltsoos siłtsoozígíí bikáá’ bee baa dahane’í éí diné yéego adił da’asdzih bee bik’ih hodiit’ánígíí bá. 

Yéego ádił asdzih bee nik’ih hodiit’ánígíí nee hólǫ́ǫgo, i’í’áád bee ná’ahoot’i’í daats’í hashch’eh doolnííł. Nitsaa bee nił hahoodzoh doodago kéyah bił hohoodzoh bibee nahaz’áanii dóó bee ná nihoot’ánígíí hazhó’ó baa hane’ígíí bóholnííh. Ne’agha’diit’aahii doodago aadahwiinít’į́h ná yáłti’í bich’į’ hane’ anilééh eii bee nánihoot’ánée ałtsoh íinilaa dóó néé’ilnii’ bił ahoot’éhígíí ałtsoh bíighah íinilaaígíí bee hwiidííł’aał. T’áá akǫ́ǫ́h diné áyádaałt’i’ dah shijaa’ígíí eii diné awáaliyah nahéestánígíí yił nidaalnishí ałdó’ bich’į’ hane’ aniléehgo bíighah. Áłahjį’ agha’diit’aahii áka’adoolwołígíí bee dahólǫ́. 

Department of Justice’s Guide to State Voting Rules After a Criminal Conviction (Bilagáana k’ehgo) i’í’áád bee ná’ahoot’i’ígíí yee nika’iilyeedgo bíighah. Bik’ehgo á’dooníłígíí nitsaa bił hahoodaoh bik’eh t’áá sahdii át’éego nida’iisdzíí’ dóó nááná ła’ bee éédahoziní, díí ąąh jisdáhí dóó hak’ih adéest’į́’ígíí dah bee baa dahane’í eii i’í’áád bee ná’ahoot’i’í bideet’i’ hólǫ́ǫgo áyósin. The Department of Justice bik’ehgo á’doolníłígíí ałdó’ diné yéego ádił asdzih nidago ła’ bee bik’ih hodiit’ánígíí, díí ha’át’ííshį́į́ doo yik’eh hóół’įįdgóó doodago yah aalt’e’go da. bee baa dahane’í bidaoltą’.

I’í’áád bee ná’ahoot’i’ bitséedi ida’ii’nííł biniiyé ha’dilaaígíí ádił asdzih bee aahwiinít’į́h adoonííł. 

Nitsaa bił hahoodaoh dóó kéyah bił hahoodzoh bik’eh t’áá ałtsohjį’ bik’ehgo áhodooníłígíí 

Yéego ádił asdzih bee nik’ih hodiit’ánígíí bikéédóó i’jíí’ah bąąh nitsaa bił hahoodzoh dóó kéyah bił hahoodzoh bibee nahaz’áanii t’áá ałąą ádaat’é. Awáaliyah hótsaa bikéédóó i’í’áád bą́ą́h kǫ́ǫ́h bik’eh t’áá ałtsohjį’ bik’ehgo áhodooníłígíí. Bee nik’ih hodiit’ánígíí, ha’át’ííshį́į́ yéego bee ádił asínísxihígíí, dóó  nááná ła’ t’áá sahdii át’éego bee nił áhoot’įįdígíí bik’ehgo bee ałkéé’ dahoní’ánígíí ła’ bi’ąą doodahígíí daats’í ła’ náádahólǫ́. 

Díí nitsaa bił hadahwiisdzoh dóó kéyah bił hadahwiisdzoh biyi’ i’í’áád bee ná’ahoot’i’ígíí ádił asdzohgo bee ak’ih hodiit’ánígíí bideet’i’ da

  • Maine
  • Vermont
  • District of Columbia
  • Puerto Rico

Awáaliyah hótsaadi bee nánihoot’ánígíí alniléehgo i’í’áadgo bíighah. Díí nitsaa bił hadahwiisdzoh doodago kéyah bił hadahwiisdzoh ła’ biyi’ kééhonít’į́įgo haash yit’éego hazhdiił’įįhígíí bik’ínítááh. 

Díí nitsaa bił hadahwiisdzoh dóó kéyah bił hadahwiisdzoh biyi’ awáalyah hótsaa t’áá ch’éénídzáhí bikéédóó i’í’áadgo bee ná’ahoot’i’

  • California
  • Colorado
  • Connecticut
  • Guam
  • Hawaii
  • Illinois
  • Indiana
  • Maryland
  • Massachusetts
  • Michigan
  • Minnesota
  • Montana
  • Nevada
  • New Hampshire
  • New Jersey
  • New York
  • New Mexico
  • North Dakota
  • Ohio
  • Oregon
  • Pennsylvania
  • Rhode Island
  • Utah
  • Washington

I’í’áád bee ná’adahazt’i’í ninádiiléh dooleeł, izhą́shį́į́ ąąh sínítį́h doodago nik’ih adéest’į́į’, doodago béeso bee naah háá’áago, díí: nályééh, bik’éh nida’iilye’í, bą́ą́h da’il’ínígíí, doodago ha’át’ííshį́į́ atíi nilaaígíí bik’éh niná’ídléhígíí bidaoltą’. 

Díí nitsaa bił hadahwiisdzoh dóó kéyah bił hadahwiisdzoh biyi’ ąąh jiztínígíí doodago ak’ih adéest’į́į́’ ałtsoh íinilyaa bikéédǫǫ i’í’áadgo bee ná’ahoot’i’

  • Alaska
  • American Samoa
  • Idaho
  • Kansas
  • Louisiana
  • Missouri
  • North Carolina
  • Northern Mariana Islands
  • Oklahoma
  • South Carolina
  • South Dakota
  • Texas
  • U.S. Virgin Islands
  • West Virginia
  • Wisconsin

Awáaliyah hótsaaídę́ę́’ néé’ilnii’ dóó ąąh sínítínígíí doodago nik’ih adéest’į́’ígíí ałtsoh íinilaa bikéédóó i’í’áád bee ná’adahazti’í ninádiidlée dooleeł. Louisiana biyi’, ąąh sinítį́įgo doodago ashdla’ nááhai bilááh nik’ih adéest’į́įgo i’í’áád ałdó’ bee ná’ahoot’i’ dooleeł.

Díí nitsaa bił hadahwiisdzoh biyi’ be nánihoot’ánígíí ałtsoh íinilaa bikéédóó i’í’áád daats’í doodago doo bee ná’ahoot’i’ da dooleeł

  • Alabama
  • Arizona
  • Arkansas
  • Delaware
  • Florida
  • Georgia
  • Iowa
  • Kentucky
  • Mississippi
  • Nebraska
  • Tennessee
  • Virginia
  • Wyoming

Awáalyah hótsaadę́ę́’ néé’ilnii’, dóó bee nánihoot’ánígíí ałtsoh íinilaa bikéédóó i’í’áád bee ná’ahoot’i’ígíí daats’í doodago doo ninádidíídléeł da. Díí t’áá ha’nínígíí néé’ilnii’ bee bił áhoot’éhígíí ałtsoh anilééh, díí ak’ih adéest’į́į́’, ąąh ast’į́h, dóó/doodago béeso bee naah háá’áhígíí, díí: nályééh, bik’éh nida’iilye’í, bą́ą́h da’il’ínígíí, doodago ha’át’ííshį́į́ atíi nilaaígíí bik’éh niná’ídléhígíí bidaoltą’.  Béeso daats’í t’ahdii bee naah háá’áhígíí doo nił bééhozingóógo, ne’agha’diit’aahii, diné t’áá ałtsoh yá agha’diit’aahí bił haz’ánígíí hahoodaoh háadi nánihoot’ánídi, doodago hahoodzoh aahwiinít’į́h bił haz’ánígíí bich’į’ hane’ anilééh. 

Nitsaa bee nił hahoodzoh  dóó bee nik’ih hodiit’ánígíí hazhó’ó baa hane’ígíí bik’ehgo, ni:

  • Bee nánihoot’ánígíí ałtsoh íinilaa bikéédóó i’í’áád bee ná’hoot’i’ dooleeł 
  • T’áá íiyisíí ha’dinilaago i’í’áád bee ná’hoot’i’ígíí hashch’ééh doolnííł 
  • I’í’áád doo ná bee nááhwiidoo’aał 

Nitsaa bił hahoodzoh dóó kéyah bił hahoodzoh bibee haz’áanii łahgo adooníiłgo bíighah 

Ida’ii’nííł bee há’adahazt’i’í háádadilyaaígíí (Bilagáana k’ehgo) baa nanítáh. Ániid bee baa dahane’į biniiyé nitsaa bee nił hahoodzoh doodago t’áá ákǫ́ǫ́h ida’ii’nííł bił haz’ánígíí ałdó’ bich’į’ hane’ anilééh. Wózhch’į́į́d ąą, ąóąé yoołkáłéedą́ą́’ akéedi háádilyaa.

Haash yit’éego ida’ii’nííł biniiyé hazhdiił

I’í’áád bee ná’ahoot’i’ t’áá bee hoo’a’í, ha’diléehgo bíighah. Izhą́shį́į́ ałk’idą́ą́’ náha’dít’ée nidi, akéedi bee naa hane’í bee náha’dít’éhígíí bee háádilééh, díí ninaaltsoos naanináhajeehídi. Ha’dilnééh dóó e’etáád. bee ná dahazt’i’í bąąh ła’ binááhooł’aah.